Meer dan 70 jaar geleden begon Jules Clarysse met de productie van badtextiel op zeer kleine schaal. Vandaag is Clarysse N.V. Europees marktleider en produceert het jaarlijks 20 miljoen handdoeken, waarvan in 2014 één vijfde fairtradebadtextiel. Ook tijdens de crisis is Clarysse blijven geloven en investeren in duurzaamheid.
Het bedrijf is nog steeds in handen van de familie Clarysse. De twee kleinzonen van Jules Clarysse, Luc en Bernard, hebben nu de algemene leiding samen met Peter Bauwens die commercieel directeur is. “Ik ben hier 18 jaar geleden na mijn kandidaturen geneeskunde beginnen werken als bediende,” herinnert Bauwens zich.
“In onze sector zijn we op vlak van duurzaamheid de nummer één in de wereld,” zegt Bauwens. “Duurzaamheid heeft een ethische en een ecologische component. Ongeveer tien jaar geleden zijn we gestart met een aanbod van handdoeken van fairtradekatoen. Enkele jaren later ontwikkelden we cradle to cradle handdoeken.” Cradle to cradle is een businessmodel dat als streefdoel heeft om producten zodanig te ontwerpen dat ze van begin tot einde veilig en herbruikbaar zijn.
4 miljoen faire handdoeken
Clarysse vraagt bewust geen grote meerprijs voor de handdoeken van fairtradekatoen. “Garen van fairtradekatoen kost een beetje meer dan ander katoen, maar we rekenen geen extra toeslag bovenop de meerprijs van het garen. Wij zijn volumespelers,” legt Bauwens uit. “Wij willen geen geld verdienen door handdoeken aan een hogere prijs te verkopen. We willen geld verdienen door veel handdoeken te verkopen.”
Net doordat onze handdoeken van fairtradekatoen niet veel duurder zijn dan onze andere handdoeken zijn ze een groot succes,” zegt Bauwens. “Momenteel is ongeveer 20 procent van de omzet van Clarysse afkomstig van de verkoop van fairtradehanddoeken. Het gaat dus om zo’n 4 miljoen handdoeken. Probeer je maar eens voor te stellen hoeveel containers katoen dat zijn.”
Bauwens is heel trots op het succes van de fairtradehanddoeken. “We geloven er ook echt in. Het is geen marketingverhaal. Het geeft zin aan mijn leven. We hebben een bepaalde visie over duurzaamheid. Ik zou op mijn zolderkamer kunnen kruipen en er een boek over schrijven, maar daar zal ik niet veel katoenboeren gelukkig mee maken. Wij hebben een product, dus we kunnen ook effectief iets realiseren.”
Al het fairtradekatoen dat Clarysse gebruikt komt uit het West-Afrikaanse land Mali. “Als wij honderden vrachtwagens fairtradekatoen verwerken, zijn er een hele hoop katoenboeren in Mali die daar beter van worden. Ik ben enkele jaren geleden met mijn gezin naar daar geweest en heb gezien hoe fair trade het verschil maakt voor deze boeren.”
Transparantie en afname
Toch ziet Bauwens enkele problemen met fair trade. “Wij kopen ons katoen niet rechtstreeks bij de Malinese boeren. Wij kopen gesponnen garen bij een spinnerij die gecertificeerd is en die we voor honderd procent vertrouwen. Maar de schakels tussen het katoen van de boerencoöperatie en het katoen dat aankomt in de haven van Antwerpen, zijn te weinig transparant. Er zitten nog heel wat traders tussen.”
“Het tweede probleem ligt bij de retailers en de consumenten,” vervolgt Bauwens. “Iedereen wil de wereld verbeteren, maar is niet bereid om er voor te betalen. Katoenboeren die eerlijke katoen produceren klagen allemaal dat er te weinig afname is. Dat is deels de verantwoordelijkheid van de retailers. Die kijken allemaal naar elkaar. Maar ook de consumenten zijn eerder geneigd om fairtradekoffie -of bananen te kopen dan fairtradehanddoeken.”
Blijven geloven in duurzaamheid
De financieel-economische crisis was een moeilijke periode voor Clarysse. “Zes jaar geleden waren er in België nog zes handdoekenfabrikanten. Wij zijn de enige die de crisis overleefd hebben. Het heeft nochtans niet veel gescheeld,” zegt Bauwens. “Na drie moeilijke jaren is het tij gaan keren. Nu zijn we al drie jaar aan het groeien, zowel op vlak van omzet als van winst. Ik denk dat komt door ons strategisch plan, ons doorzettingsvermogen, samen met een dosis geluk.”
Ook tijdens de crisis is Clarysse blijven geloven en investeren in duurzaamheid. “Als het moeilijk gaat, zou je wel eens bepaalde principes durven vergeten. Dan is het gemakkelijk om te zeggen dat fair trade of cradle to cradle wel kan wachten. Wij hebben dat bewust niet gezegd. In volle crisis hebben we bezoek gehad van – toen nog – prinses Mathilde en prins Filip. Dat was niet eenvoudig, want we maakten verlies en wisten niet of we het volgende jaar nog zouden halen. Zonder te doen alsof zijn we ons positief verhaal blijven vertellen.”
Eind 2009 won Clarysse de cradle to cradle-award van de Vlaamse overheid. “We waren de meest verbaasden in de zaal. We hadden een dossier ingediend, maar we waren op dat moment nog niet concreet bezig met bioafbreekbare handdoeken. Blijkbaar geloofde men dat wij het meeste groeipotentieel hadden. De geldprijs moest besteed worden aan onderzoek rond cradle to cradle.”
Na twee jaar onderzoek bracht Clarysse een bioafbreekbare handdoek op de markt. “De handdoeken van Clarysse zijn gemaakt van katoen, wat op zich biologisch afbreekbaar is. Het probleem zat bij de verfstoffen, het confectiegaren en het labeltje, die niet biologisch afbreekbaar zijn. Daar moesten we oplossingen voor zoeken.” Clarysse pakt haar cradle to cradle producten op dezelfde manier aan als hun fairtradeproducten. “We geloven er in, we doen het niet voor de marketing en we vragen maar een beperkte meerprijs.”
