Delhaize biedt een zeventigtal fairtradeproducten aan, waarvan koffie, thee, suiker, koekjes, groenten en fruit de voornaamste zijn. In de periode rond Sinterklaas of Pasen biedt de supermarktketen ook eerlijke chocolade figuurtjes aan. Naast eerlijke producten van het eigen merk vind je er ook lekkers van onder meer Oxfam, Candico en Ben & Jerry’s. Delhaize werkt al meer dan 25 jaar samen met Fairtrade Belgium en de verdere ondersteuning van duurzame handel is een essentieel onderdeel van hun strategie.
Anaïs Pauwels, sustainable-verantwoordelijke, ondersteunt het aankoopteam in hun duurzame visie rond producten. Dat behelst niet enkel fair trade maar ook bio; op projectmatige basis werkt ze ook rond duurzame visvangst, duurzaam palmoliegebruik, ecologische verpakkingen, enzovoort. Anaïs legt uit hoe Delhaize haar eerlijke gamma ontwikkelt. “Eén à twee keer per jaar verzamelen we feedback van de consument. We interviewen klanten in de winkel of online, bijvoorbeeld tijdens de Week van de Fair Trade. Fairtrade Belgium geeft ook feedback over ons assortiment en wij stellen hen vaak de vraag of er gemiste opportuniteiten zijn. Daarnaast bekijken we ook de markt zelf. Ik ga na welk assortiment onze concurrenten aanbieden, en de aankopers, die elk verantwoordelijk zijn voor een bepaalde categorie zoals koffie of chocolade, houden ook de vinger aan de pols. Die informatie brengen we samen en zo gaan we op zoek naar nieuwe producten. In oktober hebben we bijvoorbeeld ons thee-assortiment uitgebreid: oorspronkelijk zaten daar zes fairtradetheesoorten in, nu meer dan tien, waarvan enkele ook bio.”
Merkt een grote supermarktketen als Delhaize ook dat bio en fair trade steeds meer hand in hand gaan? “Ja, dat is zo. Wij hebben altijd zoveel mogelijk beide gecombineerd maar wij eisen dat niet van onze leveranciers. In 2013 organiseerden we samen met Fairtrade Belgium en de aankopers een reis naar Colombia en daar heb ik gemerkt dat het voor producenten vaak slechts een kleine stap is om aan beide certificaten te voldoen. Voor ons is de combinatie goed omdat die producten een breder publiek kunnen bereiken en niet enkel de consument die op zoek is naar fair trade. De markt voor bio is ook groter, ons bio-aanbod is zeven keer groter dan ons fairtrade-aanbod.”
Het fairtrade-assortiment wordt niet anders behandeld dan het klassieke assortiment. Wel moet de winstmarge hiervoor zeker beperkt blijven ten opzichte van de minimumprijs die de boeren krijgen. “Vaak is dat moeilijk, denk maar aan de koffieprijs die erg fluctueert. Het is voor elk product verschillend. Fairtradeproducten zijn zeker niet altijd duurder, voor koffie en thee is er een grote markt dus zijn de prijzen dezelfde. Je betaalt wel meer voor speciale producten als chocolade en ananas. Onze chocolade paasfiguurtjes zijn ook een beetje duurder maar het is aan ons om de klanten een correcte uitleg te geven over hoe het fairtradesysteem werkt, dat je meer betaalt omdat de cacaoproducenten een minimumloon moeten krijgen.”
Niet alle producten waar eerlijke grondstoffen voor gebruikt worden, herken je aan het label. Zo hebben bepaalde snoepen met rietsuiker geen Fairtradelabel omdat er procentueel niet genoeg eerlijke grondstoffen inzitten. “Enkele ingrediënten zijn moeilijk te vinden in de eerlijke handel, daarom zijn sommige producten niet 100% fair trade. Het wordt wel altijd eerlijk gecommuniceerd, we zijn verplicht om op de verpakking het totaal procent fairtrade-ingrediënten aan te geven.”
In de media is geregeld aandacht voor het aanhoudend protest van melk- en varkensboeren die, net als in het Zuiden, te weinig krijgen voor wat ze leveren om rond te komen. Is de tijd rijp voor een fairtradelabel dat de Europese boeren steunt? En wat is de houding van Delhaize tegenover deze problematiek? “Wij bieden Fairbelmelk en geven de nodige steun aan onze Belgische melkproducenten. Een ander initiatief dat we twee jaar geleden hebben genomen is het ‘Beter voor iedereen’-label, waarvoor we ons volledige varkensvleesgamma hebben aangepast. ‘Beter’ slaat niet alleen op het feit dat de varkens een gevarieerde en evenwichtige voeding krijgen en de kwaliteit van het vlees beter wordt, maar ook op de steun, zowel wat betreft financiën als contacten, die Delhaize geeft aan de producenten. Heel concreet wil dat zeggen dat de boeren hun varkens lijnzaad moeten geven, wat duurder is, en dat vangt Delhaize dan op door bijvoorbeeld een langetermijncontract met hen te tekenen en hen financieel extra te compenseren voor het duurdere voeder. Het ‘Beter voor iedereen’-project is een zware maar belangrijke investering geweest maar de samenwerking met de varkenshouders is er enorm door verbeterd. Er zullen nog andere gamma’s volgens hetzelfde principe aangepast worden. Sowieso richt Delhaize zich voor fruit, groenten en vlees zoveel mogelijk tot de Belgische producenten. Omdat wij enorme volumes zoeken is dat niet altijd voldoende, maar de regel is: als het beschikbaar is in België nemen we de producten hier af. Daarnaast werkt Delhaize sinds een aantal jaren ook op het lokale assortiment. Per regio worden een vijftigtal producten exclusief voorgesteld. Onze lokale aankoper bekijkt het aanbod per regio en maakt afspraken met de lokale leveranciers die rechtstreeks aan de winkel leveren.”
De fairtradeproducten zijn bij Delhaize altijd geïntegreerd geweest in het klassieke aanbod want “als je het apart zet in een hoekje bereik je enkel de diehards. Plus: de klant vergelijkt graag, ziet graag waarom precies hij meer betaalt.” De laatste twee edities van de Week van de Fair Trade heeft Delhaize wel alle eerlijke producten samengebracht om de klant een zicht te geven op het uitgebreide assortiment en de promo-acties. Dat heeft zijn effect niet gemist, de klanten hebben het niet alleen leren kennen, ook nadien wisten ze de producten te vinden tussen het gewone assortiment. Andere gelegenheden om fairtradeproducten in de kijker te zetten zijn Valentijn (chocolade), Moederdag (rozen), en de bio-week in juni.
Delhaize is de eerste supermarktketen die Fairtradekoffie op de Belgische markt bracht, in ’89. “Natuurlijk draagt de aandacht voor duurzame handel en ontwikkeling bij aan het positieve imago, maar de durf om te vernieuwen zit echt wel in ons DNA. In 2011 hebben we ons fairtrade-assortiment bijna verdubbeld, er kwamen onder andere snoepjes en T-shirts bij. We hebben echt getracht om meer producten te lanceren dan de typische bananen, suiker en thee. Dat heeft soms wel, soms niet gewerkt. Snoep, bijvoorbeeld, is moeilijk omdat de klant niet altijd de link legt tussen rietsuiker en eerlijke handel. Maar Delhaize blijft haar verantwoordelijkheid opnemen en de aankopers hebben interesse om nieuwe, duurzame producten op de markt brengen. Met onze eerlijke chocolade paas- en sinterklaasfiguren die we nu al drie jaar aanbieden onderscheiden we ons van andere retailers.”
Valt eerlijke handel te rijmen met de vaak harde prijzenoorlog – waarbij leveranciers onder druk gezet worden – die tussen grote supermarktketens woedt? “Wij proberen zoveel mogelijk aan alle noden te beantwoorden op verschillende niveaus. We streven naar een aanbod van kwalitatieve producten aan een correcte prijs. In het algemeen hebben we goede relaties met onze leveranciers. Het is zeker niet zo dat we plots een afspraak niet meer nakomen of bepaalde producten niet meer gaan verkopen. Zowel het aantal producten als de verkoop van fair trade is overigens altijd in stijgende lijn geëvolueerd. In het begin lag de focus meer op koffie, de laatste vijftien jaar is het assortiment sterk uitgebreid. De Belgische klanten hebben het echt leren kennen, zeker het jonge publiek. We zien dat de acties van Fairtrade Belgium in scholen veel impact hebben, de kinderen weten vaak beter dan de ouders waar eerlijke handel voor staat en waarom het belangrijk is.”
