Vincent De Coninck is een ondernemer in de breedste zin van het woord: hij zette de afgelopen tien jaar zowel een wijnhandel als een netwerk voor sociaal ondernemerschap op poten, organiseert events en geeft lezingen. Al die initiatieven maken deel uit van eenzelfde missie: via sociaal ondernemen een betere wereld creëren voor toekomstige generaties.
Tijdens zijn opleiding marketing viel het Vincent op dat marketingtechnieken eenzijdig werden toegepast op multinationals, gericht op big business, terwijl je er ook andere dingen mee kan bereiken. Vanuit die frustratie vertrok hij met de rugzak naar India. Sindsdien stopt Vincent z’n energie enkel nog in doelen waar hij 100% achter staat. Hij voltooide zijn opleiding met een scriptie over social profit marketing en startte als freelance marketeer voor Max Havelaar, Africalia en andere non-profit organisaties. Enkele jaren en een breed netwerk later wou hij die concepten en kennis eindelijk zelf implementeren.
Vincent is een levensgenieter en gediplomeerd sommelier. “Vanuit m’n passie voor lekker eten en lekkere wijn heb ik in 2005 Vino Mundo opgericht met als focus bio-, fairtrade- en Belgische wijnen. Lokale wijn heeft een ander publiek dan bio- en fairtradewijn, het is ook een andere message , dus richtte ik belgianwines.com op. Ik was een pionier wat veel belangstelling kreeg in de pers en het werd al snel dé webwinkel voor Belgische kwaliteitswijn. Maar uiteindelijk lag mijn hart vooral bij bio en fair trade en heb ik belgianwines vier jaar geleden verkocht. Zo kon ik me focussen op de verkoop van bio- en fairtradewijn aan particulieren via de webshop en aan winkels, cateraars, events. Ik ben echt van nul begonnen, met een huurauto om de bestellingen rond te brengen.”
Trouw aan de filosofie
Klanten overtuigen voor bio en fair trade was tien jaar geleden niet vanzelfsprekend. “Het helpt dat je als sommelier erkend bent in het wereldje. Ik bleef trouw aan mijn visie: expertise combineren met overtuiging. En dat vond z’n weg. Het bedrijf bleef groeien, ik kon iemand aanwerven, en we stelden het kapitaal open naar de coöperanten; particulieren, klanten, leveranciers en organisaties die mee wilden bouwen aan ‘anders ondernemen’. De aandeelhouders gaven niet enkel financiële steun, maar fungeerden ook als klankbord en ambassadeurs. Vorig jaar hebben we besloten om te fusioneren met Biotiek, de pionier in België op vlak van biowijn.”
Twee kleine spelers die samen groot zijn en verder kunnen groeien onder de nieuwe naam Biodyvino. Voor Vincent was de uitbreiding de kans om wat afstand te nemen van de dagelijkse leiding en de verkoop. Hij blijft verantwoordelijk voor de marketing van Biodyvino maar werkt daarnaast als coördinator van het Positive Entrepreneurs Network. Dat brengt sociale ondernemers in contact met elkaar en met stakeholders en promoot dit economisch model bij ondernemers, universiteiten en overheden.
Zoete smaak
Voor zijn fairtradewijn werkt Biodyvino enkel met wijnproducenten die gecertificeerd zijn door Max Havelaar of Fair for Life van IMO (Institute for Marketecology). Om als eerlijk handelsproduct te worden bestempeld, moet het aan verschillende criteria voldoen: correcte lonen, vakbondsvrijheid, gezondheid en veiligheid op plantages en in fabrieken. “Fair trade betekent voor mij dat je langetermijnrelaties opbouwt met de coöperaties en de arbeiders. In Zuid-Afrika is het totaal anders dan in Chili of Argentinië. Soms leveren de boeren uit de regio druiven aan de producent, soms zijn ze mede-eigenaar van de coöperatie waar de wijn wordt gemaakt. Ik vind het belangrijk dat de wijn die wij verkopen gemaakt is door mensen die op het einde van de rit het gevoel hebben dat ze zelf een bijdrage hebben kunnen leveren en dat ze daar iets aan overhouden. Een wijn kan bij wijze van spreken niet zoet smaken als ze op een bittere manier tot stand is gekomen. Voor ons is het heel belangrijk dat elke schakel in het proces eerlijk verloopt. Als wij prijs vragen en de producent blijkt duurder te zijn dan zijn concurrent, dan gaan wij hem niet forceren om de prijs te verlagen.”
Merkt Vincent een verschil tussen de twee labels waar hij mee werkt? “IMO stelt zich iets flexibeler op waardoor het eerder grotere spelers dan kleine coöperaties aantrekt. De visie zit wel juist maar het zijn meer top down dan bottum up initiatieven. Ik heb begrepen dat Max Havelaar soms te strikt is en de ondernemersdynamiek afremt. Ik kan de komst van meer initiatieven enkel toejuichen, uiteindelijk willen we de fairtrademarkt toch laten groeien. Concurrentie is altijd goed, ook in labels.”
Zijn de wijnen altijd bio én fair trade? “De meeste wijnen zijn bio, het gros komt van Spanje, Frankrijk en Italië. 20% van ons gamma is fair trade en dat is niet allemaal bio. Als we wijnen van buiten Europa importeren, proberen we zoveel mogelijk voor fair trade te kiezen.” Vincent legt uit hoe hij de producenten kiest: “Het eerste contact wordt meestal gelegd op internationale beurzen. In zo’n neutrale omgeving is er minder risico dat je gecharmeerd wordt door de omgeving en kan je de wijn heel sec benaderen. We zijn heel rigoureus in onze beoordeling van het smaakprofiel, de packaging, het bedrijf, en of de wijn een meerwaarde is voor ons gamma. Een volgende stap is de producent gaan bezoeken. We gaan niet in zee met wijnbouwers die zeggen dat ze volledig bio werken maar geen label hebben omdat dat te duur is.” Het gaat Vincent niet om het verhaal, maar om de kracht van het product zelf. “Fair trade kan alleen maar duurzaam zijn als je met professionele partners samenwerkt, als je helemaal achter de kwaliteit, de prijs en de service staat. Verhaaltjes verkopen om ‘de zwartjes’ te helpen, is niet meer van deze tijd.”
Mariette met de sacoche
Biodyvino levert aan verschillende bio-winkels, restaurants en delicatessenzaken, maar ook aan organisaties als De Beursschouwburg, Ancienne Belgique, Bozar, ‘t Pand, en aan verschillende steden en gemeenten en de Vlaamse Overheid. De prijzen worden bewust laag gehouden, tussen de 5 en 15 euro. “Mijn missie is bio- en fairtradewijn toegankelijk maken. Ik werk wel met toprestaurants zoals met Sergio Herman of nu met Mijn Pop-up Restaurant, maar eigenlijk wil ik vooral Mariette met de sacoche aanspreken. Niet het chique volk dat z’n neus ophaalt als het geen Saint-Emilion is. Degene die er het meest over praten, weten er doorgaans weinig van. Been there, done that!”.
Cowboys
Vincent heeft veel zien veranderen op tien jaar tijd. “Daarin hebben we ook een bijdrage geleverd: we gaan spreken in hotelscholen, organiseren events rond duurzame wijnbouw. Ik heb heel veel dingen gedaan om dat mee op de markt te zetten, de erkenning komt stilaan. Wat de toekomst betreft, hoop ik dat we het evenwicht kunnen behouden tussen missie en rendabiliteit, dat we de groei mee kunnen blijven ondersteunen en dat we onze plaats op de markt kunnen behouden. Bio en fair trade zijn aan het boomen, soms komen er spelers bij die de criteria wel respecteren maar niet echt dezelfde spirit hebben als wij. Onze integriteit is ons visitekaartje. Er zijn cowboys op de markt, maar het is niet toevallig dat wij hier nog altijd zijn. Wij hebben expertise opgebouwd en kunnen die delen met bijvoorbeeld drankencentrales en kleine supermarkten die willen starten met bio en fair trade. Er is nog groei mogelijk.”
De moraal van het verhaal: blijven geloven in je missie. “Ik koos destijds voor de minst evidente nichemarkten: bio, fair trade en Belgisch, iedereen verklaarde me gek en ik ben meer dan eens weggelachen binnen de sommelierwereld.” De tijd heeft uitgewezen dat het geen slecht idee was.
